Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại được người đoạt giải Nobel Harry Markowitz giới thiệu vào những năm 1950.

Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại đề nghị rằng các nhà tư có thể tối thiểu hóa rủi ro thị trường cho một mức tỷ suất sinh lợi kỳ vọng bằng việc xây dựng một danh mục đầu tư đã được đa dạng hóa. Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại nhấn mạnh tính đa dạng hóa của danh mục so với việc lựa chọn các chứng khoán riêng lẻ.

Một kiểu đơn giản hóa của lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại là “đừng bỏ tất cả trứng vào một cái giỏ”. Lý thuyết danh mục đầu tư hiện đại đã thiết lập khái niệm “đường biên hiệu quả”. Một danh mục hiệu quả là một danh mục mà với mức tỷ suất sinh lợi kỳ vọng cho sẵn thì có rủi ro là thấp nhất. Hay nói cách khác, là quá trình tối đa hóa lợi nhuận nhưng phải đảm bảo rủi ro ở mức thấp nhất.

Thông thường, rủi ro cao hơn sẽ đi kèm với tỷ suất sinh lợi kỳ vọng cao hơn.